A Lei de Prevención de Riscos Laborais define o RISCO LABORAL como a posibilidade de que un traballador sufra un determinado dano derivado do traballo. Para a súa cualificación, desde o punto de vista da gravidade, hai que valorar conxuntamente a probabilidade de que se produza o dano e o grado de severidad do mesmo.
É importante diferenciar dous conceptos que, en ocasións, menciónanse como equivalentes, pero que a súa presentación é sucesiva.
Factores psicosociais: fai referencia ás condicións de traballo que determinan a exposición. Considéranse como factores causais.
Riscos psicosociais: refírense ao dano ou lesión que poden provocar as anteriores condicións de traballo, se son inadecuadas. É un feito, acontecemento, situación ou estado consecuencia da organización do traballo, que ten unha alta probabilidade de afectar á saúde do traballador. Considéranse como consecuencias.
Malia que na actualidade non existe na Unión Europea unha regulación legal no seu conxunto en materia de riscos psicosociales, recoñécense como tales:
- o estrés laboral
- a fatiga
- a violencia no traballo
É obrigatorio realizar a avaliación dos riscos psicosociales, do mesmo xeito que o é a doutros riscos máis directamente relacionados coas condicións de seguridade, hixiene ou ergonomía. A avaliación de riscos global ten que incorporarse na xestión integral da empresa, conxugando, desta forma, a produción e a prevención.
Para conseguir os mellores resultados é necesario ter presente:
- a participación dos traballadores é imprescindible. O empresario ten a obrigación de consultar aos representantes dos traballadores, ou aos propios traballadores en ausencia de representantes, antes de adoptar diversas decisións relativas á prevención de riscos laborais, en concreto, sobre o procedemento de avaliación. Pero é máis eficaz chegar a un consenso entre as partes.
- esta participación favorécese coa creación dun grupo de traballo no que se determinen todas as cuestións que hai que ter presentes no proceso de avaliación.
- esta avaliación, sendo responsabilidade do empresario, pode ser proposta polos traballadores e os seus representantes ou polo servizo de prevención e, á súa vez, pode ser solicitada ou requirida polos representantes da Administración.
- para garantir un bo resultado do proceso de avaliación é necesaria a concienciación, implicación e información de toda a organización: EMPRESA e PERSOAL.